Opnieuw is een delegatie van scholieren van het Nuborgh College Lambert Franckens aanwezig geweest bij de herdenking van de opstand in het voormalige vernietigingskamp Sobibor. Op 14 oktober 1943 lukte het ongeveer 300 gevangenen te ontsnappen uit het beruchte kamp in Sobibor, een plek in Oost-Polen kort bij de grens van Oekraïne. Van deze groep wisten uiteindelijk slechts 61 mensen de oorlog te overleven.
De leerlingen uit Elburg die dit jaar geselecteerd waren uit een grote groep geïnteresseerden waren Naomi Deetman (VWO-5), Alinde van Engelen (VWO-5), Gerrit Fikse (HAVO-5) en Mark van ’t Veen (HAVO-5). Verder namen er leerlingen uit Bergen op Zoom, Ede en Doetinchem deel aan deze internationale uitwisseling van jonge studenten. Dit jaar kwamen de deelnemers uit acht verschillende landen: Polen, Duitsland, Wit-Rusland, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Oekraïne en Nederland. Delegatieleider van de Hollandse groep was ook dit jaar geschiedenisdocent Willem van Norel.
De eerste dag verzorgde de bekende Poolse historicus Marek Bem in de oude synagoge van Wlodawa een studiedag, ondersteund door aangrijpende filmbeelden over de Holocaust.
Op de tweede dag werd een bezoek gebracht aan het voormalige kamp Majdanek, nabij Lublin. In dit vreselijke vernietigingskamp werden op 3 november 1943 op een vrijdag binnen elf uur 18.400 joden geëxecuteerd als onderdeel van de operatie Aktion Reinhard.
Op vrijdag 14 oktober was de officiële herdenking in Sobibor. De Elburger scholieren lazen de tien namen en leeftijden van de in Sobibor vermoordde Elburger joden. Dit jaar waren ook de Gelderse commissaris van de Koning, de heer Clemens Cornielje, en enkele Gelderse Statenleden bij de herdenking aanwezig. Voorafgaand aan de ceremonie kregen de jonge studenten een rondleiding in het kamp, waarbij ook een bezoek werd gebracht aan de velden waar opgravingen worden gedaan. De Poolse archeoloog Wojciech Mazurek liet de aanwezigen daarbij de meest recente vondsten zien.
Heel bijzonder was de speciale herdenking van de Nederlandse delegatie in de Himmelfahrtstrasse (het beruchte pad naar de gaskamers) bij de herdenkingssteen van Rachel Schelvis-Borzykowski (1923-1943). Zij was in 1942 getrouwd met Jules Schelvis. Rachel werd op 4 juni 1943 vermoord in Sobibor. Jules Schelvis wist uiteindelijk zeven kampen te overleven. Jules Schelvis stierf afgelopen 3 april op de hoge leeftijd van 95 jaar.
Namen lezen
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden ruim 107.000 joden vanuit Nederland gedeporteerd. Tragisch is dat van er 102.000 joodse mensen in de vernietigingskampen in Polen werden vermoord. Van de Elburgse joodse gemeenschap werden 24 joodse medebewoners gedeporteerd. Van hen keerde alleen juffrouw Anna Schapira terug vanuit het kamp Bergen Belsen. De andere 23 werden (bijna allemaal) vergast. Tien Elburger joden werden in 1943 in Sobibor vermoord. Deze namen werden door de Elburger scholieren tijdens de herdenking op 14 oktober voorgelezen:
- Ezechiël Beem – 68 jaar
- David Beem – 65 jaar
- Samuël Beem – 60 jaar
- Caroline Förster – 69 jaar
- Isidor Förster – 64 jaar
- Schoontje Förster – 77 jaar
- Heintje van Hamberg – 86 jaar
- Jozeph de Lange – 21 jaar
- Mietje de Lange – 58 jaar
- Esther de Lange-Cracau – 84 jaar
